Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Ołów pozwoli odczytać starożytne teksty?
23 marca 2016, 10:07Zwoje z Herkulanum zostały pogrzebane pod wulkanicznymi popiołami pochodzącymi z eksplozji Wezuwiusza w 79 roku. Spalone papirusy mogą skrywać nieznane ludzkości starożytne teksty. Dotychczas jednak części z nich nie udało się odczytać, a wcześniejsze próby rozwijania papirusów kończyły się ich zniszczeniem. Od niedawna jest jednak nadzieja, że w niedalekiej przyszłości poznamy, jakie tajemnice kryją
Nowy typ akceleratora cząstek zdał kluczowy test
28 lutego 2020, 15:39Akceleratory cząstek są coraz większe, potężniejsze, ale i coraz droższe. Fizycy poszukują więc nowych sposobów na przyspieszanie cząstek. Jednym z pomysłów jest liniowy akcelerator z odzyskiwaniem energii (ERL – energy recovery linear accelerator). Prototypowy akcelerator tego typu z powodzeniem przeszedł kluczowy test.
Metro w Kijowie i jego niezwykła historia
4 marca 2022, 07:35Po napaści Rosji na Ukrainę zobaczyliśmy zdjęcia ludzi chroniących się na stacjach kijowskiego metra. Ukrywają się tam tysiące osób, głównie kobiet i dzieci. Metro idealnie nadaje się do tego celu, bo część stacji znajduje się naprawdę głęboko. Na przykład Szulawśka ma głębokość 92 metrów, a Politechnika – 55 m. Zaś położona na linii Swjatoszynśko-Browarśkiej stacja Arsenalna (105 m poniżej poziomu terenu) jest najgłębiej położoną stacją metra na świecie.
Pacjent wydalał wirusa polio przez 28 lat
28 sierpnia 2015, 11:29Poza Pakistanem i Afganistanem wirus polio został wyeliminowany, jednak tacy ludzie, jak opisany w ostatnim numerze PLoS Pathogens Brytyjczyk z chorobą immunologiczną, który przez 28 lat wydalał duże jego ilości z kałem, wydają się potencjalnym źródłem nowych epidemii.
Rozpoczęła się rozbudowa i modernizacja kompleksu Polskiej Stacji Antarktycznej
10 lutego 2021, 05:14Rozpoczęła się rozbudowa i modernizacja kompleksu Polskiej Stacji Antarktycznej. Pierwsze elementy konstrukcyjne (bloki fundamentowe pod 2 hale magazynowe i pod budynek główny oraz konstrukcje metalowe hal) zostały już dostarczone statkiem na Wyspę Króla Jerzego. Inicjatorem przedsięwzięcia, a zarazem inwestorem jest Instytut Biochemii i Biofizyki (IBiB) PAN. Oddanie nowej Stacji do użytku zaplanowano na przełom 2023 i 2024 r.
Chorzy z autyzmem nie zarażają się ziewaniem
17 sierpnia 2007, 10:30Ziewanie jest zaraźliwe. Prawda czy fałsz? Prawda, ale nie w odniesieniu do dzieci autystycznych.
Traktuje awatar jak realne ja
9 listopada 2009, 12:35Jak mózg traktuje awatary reprezentujące nas w wirtualnym świecie? Badania obrazowe miłośników online'owej gry World of Warcraft (WoW) ujawniły, że rejony zaangażowane w samorefleksję i ocenę siebie zachowują się podobnie podczas myślenia o ja wirtualnym i rzeczywistym.
Melodia natarczywa jak mucha
29 grudnia 2009, 10:06W okresie świąteczno-noworocznym w radiu, telewizji czy galeriach handlowych nie można się opędzić od wpadających w ucho piosenek, które uporczywie przypominają o sobie przez wiele godzin, a nawet dni. Śpiewamy je pod nosem, choć nie chcemy, a psycholodzy z Uniwersytetu w Reading podkreślają, że to dość rozpowszechnione zjawisko, w dodatku często wyjątkowo natrętne.
Żywność ekologiczna afirmuje i psuje zachowanie?
21 maja 2012, 08:31Na etykietach żywności organicznej, czy jak ktoś woli - ekologicznej, często pojawiają się wyrazy odnoszące się do etyki. Mając to na uwadze, Kendall Eskine, prof. psychologii z Loyola University w Nowym Orleanie, postanowił sprawdzić, czy po utwierdzeniu się w słuszności swoich wyborów moralnych i środowiskowych ludzie będą się zachowywać bardziej czy mniej altruistycznie. Okazało się, że, niestety, to drugie...
